مقدمه
نگهداری و تعمیرات اصلاحی یکی از جنبههای حیاتی در هر صنعت و زندگی روزمره ماست. این فرآیند مجموعهای از روشها و تکنیکهایی است که به منظور حفظ و بهبود کارایی و عملکرد اجزای ماشینآلات، تجهیزات و سیستمهای مختلف به کار میرود. مقاله حاضر با محوریت “نگهداری و تعمیرات اصلاحی” و معرفی نرم افزار نگهداری و تعمیرات شما خوانندگان عزیز را با اصول و کاربردهای این فرآیند آشنا میکند و نکات کلیدی در این حوزه را بررسی میکند.
جدول مطالب
مفهوم نگهداری و تعمیرات اصلاحی
“نگهداری و تعمیرات اصلاحی” به معنای بازگرداندن داراییهای فیزیکی یا تجهیزات سازمان به روند کارکرد عادی، پس از توقفهای برنامهریزینشدهٔ آنها میباشد. این فرایند شامل عیب یابی، جداسازی قطعات، تنظیم مجدد تجهیز، تعمیر، تعویض، و بازسازی تجهیزات است.
آیا تا به حال ماشین لباسشویی یا ماشین ظرفشویی خانهٔ خود را تعمیر کردهاید؟
اقدام اصلاحی چیست؟
نت اصلاحی اقدام برنامهریزینشدهای است که با توقف برنامهریزینشده تجهیزات آغاز میشود و یک سیستم را به سطوح عملکرد مورد نیاز اولیه باز میگرداند. تنها تفاوت بین نگهداری و تعمیرات اصلاحی در لوازم خانگی و نگهداری و تعمیرات اصلاحی در دنیای صنعت این است که دومی ممکن است عمیقتر به بررسی علل ریشهای خرابی، تجزیه و تحلیل هزینهها و کاهش احتمال خرابی تجهیزات در آینده بپردازد.
انواع نگهداری و تعمیرات اصلاحی
1-نگهداری و تعمیرات اصلاحی برنامهریزیشده (بابرنامه)
دو روش برای برنامهریزی نگهداری و تعمیرات اصلاحی وجود دارد.
- نگهداشت اصلاحی زمانی برنامهریزی میشود که از استراتژی نگهداری و تعمیرات کارکرد تا خرابی یا Run to Failure استفاده شود. این زمانی اتفاق میافتد که یک دارایی اجازه دارد تا زمانی که خراب شود، کار کند و پس از آن تعمیر یا جایگزین شود. این نوع از نگهداری و تعمیراتِ اصلاحی فقط با داراییها و تجهیزات غیر حیاتی که به راحتی و به شکلی ارزان ترمیتوانند میشوند و یا در سیستمهایی که دارای افزونگی و تجهیز پشتیبان هستند کارکرد دارد.
- نگهداری و تعمیرات اصلاحی زمانی برنامهریزی میشود که به عنوان بخشی از نت پیشگیرانه PM یا نت مبتنی بر وضعیت CBM عمل کند. هر دو استراتژی نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و مبتنی بر وضعیت سعی میکنند مشکلات را قبل از اینکه باعث خرابی تجهیزات شوند پیدا کنند. اگر مشکلی پیدا شود، نگهداری و تعمیرات میتواند برنامهریزی و زمانبندی شود.
2-نگهداری و تعمیرات اصلاحی برنامهریزینشده (بدون برنامهٔ قبلی)
نگهداری و تعمیرات اصلاحی در دو موقعیت برنامهریزینشده در نظر گرفته میشود.
- هنگامی که یک برنامه نت پیشگیرانه وجود دارد، نت اصلاحی بدون برنامه هنگامی رخ میدهد که بین اقدامات نگهداری و تعمیرات برنامهریزیشده خرابی رخ میدهد. بسته به در دسترس بودن ابزار، قطعات و پرسنل، نگهداری و تعمیرات ممکن است به صورت فوری و یا با تاخیر انجام شود.
- هنگامی که دارایی و تجهیز نشانههایی از خرابی احتمالی را نشان میدهد یا به طور غیرمنتظرهای به نقطهٔ خرابی میرسد، نگهداری و تعمیرات اصلاحی میتواند برنامهریزینشده باشد. در این سناریو، هیچ اقدام نگهداری و تعمیرات برنامهریزیشدهای برای تشخیص خرابی قبل از وقوع یا رفع آن پس از وقوع وجود ندارد.
نرم افزار نگهداری و تعمیرات نتبین
مزایای نگهداری و تعمیرات اصلاحی
نت اصلاحی، هنگامی که به درستی اجرا میشود، مزایای بسیاری را به همراه دارد:
- کاهش نیاز به برنامهریزی: نسبت به استراتژیهای نگهداری و تعمیرات دیگر، نگهداری و تعمیرات اصلاحی کمتری به برنامهریزی نیاز دارد.
- سادهسازی امور: این نوع نگهداری و تعمیرات به تیمهای کاری این امکان را میدهد که تا زمان خرابی، روی کارهای دیگر تمرکز کنند. همچنین، فرایند نگهداری و تعمیرات اصلاحی ساده است و نیازی به ابزارهای پیچیده برای شناسایی مشکلات قبل از وقوع آنها ندارد.
- افزایش بهرهوری هزینهها برای تجهیزات غیر بحرانی: این استراتژی امکان صرفهجویی در هزینههای نگهداری و تعمیرات تجهیزات غیر حیاتی را فراهم میکند. به جای اختصاص منابع به برنامهریزی نگهداری پیشگیرانه، با نگهداری و تعمیرات فقط در صورت نیاز، میتوان کاستی کرد.
معایب نگهداری و تعمیرات اصلاحی
- افزایش مولفهٔ پیشبینیناپذیری: استراتژی و تعمیرات و نگهداری اصلاحی ممکن است منجر به انباشت سفارشات کاری شود و این موجب ناتوانی در پیشبینی زمانی که نیاز به تکنسینها و قطعات خاص دارید، و همچنین عدم اطمینان به تجهیزات و داراییها میشود.
- افزایش هزینههای نگهداری و تعمیرات: بدون داشتن یک استراتژی نگهداشت پیشگیرانه، دسترسی به قطعات تجهیزات خراب ممکن است به سرعت محدود شود و این موجب افزایش هزینههای مرتبط با نگهداری و تعمیرات اضطراری میشود.
- افزایش ریسک ایمنی: نگهداری و تعمیرات اصلاحی با تلاش برای احیای سریع داراییهای مهم میتواند به محیطهای کاری ناامن منجر شود.
این مزایا و معایب با توجه به موقعیت و شرایط خاص هر سازمان ممکن است متفاوت باشند.

روشها و راهکارهای کاهش تعمیرات اصلاحی
میتوانید برای کاهش نیاز به تعمیرات اصلاحی در سازمانتان، مراحل زیر را انجام دهید:
- سرمایهگذاری در فناوری مناسب: استقرار نرمافزارهای نگهداری و تعمیرات که دسترسی به دادههای حیاتی دستگاهها را فراهم میکنند، به تیم نگهداری کمک میکند تا بتوانند بهتر تصمیم بگیرند و برنامهریزی کاری را بهینه کنند.
- سرمایهگذاری در توسعه تیم: تیم نگهداری و تعمیرات باید دارای مهارتهای لازم برای تشخیص مشکلات و استفاده از ابزارها باشند. آموزشهای تخصصی و ارتقاء مهارتها میتواند به تیم شما کمک کند.
- آموزش کارکنان: کارکنان باید نحوه استفاده از ابزارها و تجهیزات را بدانند. این آموزشها به آنها کمک میکند تا مشکلات احتمالی را شناسایی کنند و بهتر با دستورالعملها سازگار باشند.
- تخصیص دستورالعملها: دستورالعملهای نگهداری و تعمیرات را بر اساس نیازهای خاص تعیین کنید و برای مسائل خاص تخصیص دهید. این کار باعث بهینهسازی زمان و تلاش تیم میشود.
- ثبت و ثبت سوابق: تمامی فعالیتها، سوابق و گزارشات نگهداری و تعمیرات را به صورت دقیق ثبت کنید. این اطلاعات میتوانند در تصمیمگیریهای آینده موثر باشند.
- استفاده از تجهیزات مناسب: قطعات و تجهیزات مناسب را همواره در اختیار داشته باشید تا در صورت لزوم بتوانید به سرعت واکنش نشان دهید.
- آزمون و بازرسی: هنگامی که تعمیرات اصلاحی انجام میشود، اطمینان حاصل کنید که تکنسینها به دقت کافی اقدامات خود را انجام میدهند و به بازرسی دقیقی از تجهیزات پرداخته میشود.
با انجام این مراحل، میتوانید کیفیت و کارایی نگهداری و تعمیرات را افزایش داده و احتمال تعمیر را کاهش دهید.
استفاده از نرمافزارهای نگهداری و تعمیرات
استفاده از نرمافزارهای نگهداری و تعمیرات یک روش موثر برای کاهش تعمیرات اصلاحی است. این نرمافزارها به سازمانها کمک میکنند تا فعالیتهای نگهداری و تعمیرات را بهبود بخشند و تعمیرات اصلاحی را کاهش دهند. چگونگی کاربردهای این نرمافزارها عبارت است از:
- برنامهریزی بهتر: این نرمافزارها به مدیران اجازه میدهند تا برنامههای نگهداری و تعمیرات را بهبود بخشند. آنها میتوانند زمانبندی دقیقتری برای تعمیرات روزانه و دورهای تعیین کنند و از این طریق از تعمیرات اصلاحی جلوگیری کنند.
- مدیریت قطعات و تجهیزات: این نرمافزارها به سازمانها کمک میکنند تا موجودی قطعات و تجهیزات را بهبود بخشند. آنها میتوانند موجودیها را مدیریت کرده و قطعات مورد نیاز را به موقع تهیه کنند، که از طریق این کار از تعمیرات اصلاحی به دلیل نبود قطعات جلوگیری میکند.
- ثبت و نگهداری دادهها: این نرمافزارها امکان ثبت و نگهداری دادههای مربوط به تاریخچه تعمیرات و نگهداری را فراهم میکنند. این دادهها میتوانند در تحلیل علت خرابیها و پیشگیری از تعمیرات اصلاحی مفید باشند.
- گزارشدهی و تحلیل دادهها: این نرمافزارها به سازمانها امکان میدهند تا گزارشهای جامع و تحلیل دقیقی از تعمیرات و نگهداری را دریافت کنند. این گزارشها به مدیران کمک میکنند تا الگوها و مشکلات را شناسایی کرده و بهبودهای لازم را اعمال کنند.
استفاده از نرمافزارهای نگهداری و تعمیرات میتواند به سازمانها کمک کند تا عملکرد نگهداری و تعمیرات را بهبود بخشند و بهطور کلی به کاهش نیاز به تعمیرات اصلاحی منجر شوند. برای مشاهده امکانات یک نرم افزار نگهداری و تعمیرات خوب این مقاله را مطالعه کنید.
انتخاب نرم افزار مدیریت نگهداری و تعمیرات
مراحل و عوامل مهمی برای انتخاب بهترین نرم افزار مدیریت نگهداری و تعمیرات وجود دارد. از جمله این عوامل میتوان به قیمت، قابلیتها و سازگاری با نیازهای سازمانی اشاره کرد.
مراحل پیادهسازی نرم افزارهای مدیریت نگهداری و تعمیرات شامل برنامهریزی، آموزش و اجرا میشود. این مراحل نیازمند برنامهریزی دقیق و هماهنگی مناسب هستند.
پیشنهاد ما به شما استفاده از نرم افزار نگهداری و تعمیرات نتبین است که توسط شرکت مهندسی نرم افزار سازان سپاهان طراحی و تولید شده است. با صرف تنها چند دقیقه می توانید ویژگی ها و امکانات این نرم افزار را بررسی نمایید.
نرم افزار نگهداری و تعمیرات نتبین
برای مشاهده امکانات کامل نرم افزار نگهداری و تعمیرات نتبین ، می توانید دموی کاملی از نرم افزار را مشاهده نمایید.
پرسشهای متداول
۱. نگهداری و تعمیرات اصلاحی چیست؟
نگهداری و تعمیرات اصلاحی (Corrective Maintenance) نوعی از تعمیرات است که پس از وقوع خرابی یا مشکل در تجهیزات انجام میشود. هدف این نوع تعمیرات، بازگرداندن تجهیزات به شرایط عملیاتی عادی است.
۲. چه تفاوتی بین نگهداری اصلاحی و نگهداری پیشگیرانه وجود دارد؟
نگهداری پیشگیرانه به صورت برنامهریزیشده و قبل از وقوع خرابی انجام میشود تا از بروز مشکلات جلوگیری کند، در حالی که نگهداری اصلاحی پس از ایجاد خرابی انجام میشود تا تجهیزات دوباره به حالت عملیاتی بازگردند.
۳. چه زمانی از نگهداری اصلاحی استفاده میشود؟
نگهداری اصلاحی زمانی انجام میشود که خرابی یا اشکالی در تجهیزات رخ داده باشد و نیاز به تعمیر فوری یا برنامهریزیشده برای بازیابی عملکرد دستگاه باشد.
۴. آیا نگهداری اصلاحی همیشه به معنای خرابی کامل تجهیزات است؟
نه، در برخی موارد ممکن است تجهیزات هنوز کار کنند اما دچار نقص عملکردی شده باشند که نیاز به اصلاح دارد. در این حالت، تعمیرات اصلاحی میتواند به صورت جزئی انجام شود تا از خرابی کامل جلوگیری شود.
۵. مزایای نگهداری اصلاحی چیست؟
- تعمیر تجهیزات تنها در صورت نیاز، که میتواند هزینههای نگهداری را کاهش دهد.
- عدم نیاز به برنامهریزی دقیق و توقفهای غیرضروری.
- امکان استفاده حداکثری از عمر مفید قطعات تا زمان خرابی.
۶. معایب نت اصلاحی چیست؟
- ممکن است منجر به خرابی ناگهانی و توقف تولید شود.
- هزینههای اضطراری برای قطعات و نیروی انسانی ممکن است بیشتر باشد.
- ممکن است خرابیهای جدی باعث آسیب بیشتر به تجهیزات شوند.
۷. چه صنایعی از نگهداری اصلاحی استفاده میکنند؟
تقریباً تمام صنایع از نگهداری اصلاحی بهره میبرند، اما در صنایعی مانند تولید، حملونقل، نفت و گاز، نیروگاهها و صنایع پزشکی، این نوع تعمیرات بسیار رایج است.
۸. آیا میتوان با استفاده از نرمافزار نگهداری و تعمیرات، تعمیرات اصلاحی را مدیریت کرد؟
بله، نرمافزارهای مدیریت نگهداری و تعمیرات (CMMS) میتوانند به سازمانها کمک کنند تا سوابق تعمیرات را ثبت کرده، قطعات یدکی مورد نیاز را مدیریت کنند و فرآیندهای نگهداری را بهینه کنند تا خرابیها به حداقل برسد.