تعمیرات و نگهداری تجهیزات یکی از بخش‌های حیاتی هر صنعت و ارگانیسم است. ارتقاء شاخص تعمیرپذیری یکی از مؤلفه‌های اساسی در بهبود کیفیت و کارایی این فرآیندهاست. با استفاده از نرم‌افزارهای نگهداری و تعمیرات، می‌توان بهبود مدیریت تجهیزات را تسهیل کرد. این مقاله با هدف آشنایی شما با شاخص تعمیرپذیری و نحوه استفاده از نرم‌افزار نگهداری و تعمیرات برای بهبود فرآیندهای تعمیراتی، تدوین شده است.

مقدمه

در دنیای امروزی پر از پیچیدگی‌ها و تکنولوژی، نیاز به بهبود عملکرد و کارایی در حوزه تعمیرات و نگهداری بیش از پیش محسوس است. یکی از عوامل کلیدی در این راستا، شاخص تعمیرپذیری است که می‌تواند بهبود مداوم و اثربخشی فرآیندهای تعمیراتی را فراهم آورد.

شاخص تعمیرپذیری چیست؟

شاخص تعمیرپذیری، اندازه‌گیری قابلیت یک تجهیز یا سیستم برای تحمل و پاسخگویی به تعمیرات و نگهداری می‌باشد. این شاخص ارزیابی می‌کند که تا چه اندازه یک دستگاه یا تجهیز، قابلیت پذیرش و انجام فعالیت‌های تعمیری را دارد.

اهمیت بهبود شاخص تعمیرپذیری تعمیرات

افزایش شاخص تعمیرپذیری در تجهیزات به معنای افزایش کارایی، کاهش زمان توقفات ناگهانی و کاهش هزینه‌های تعمیراتی است. این امر اهمیت بسزایی در بهبود عملکرد و افزایش عمر مفید تجهیزات دارد.

کاربردهای نرم‌افزار نگهداری و تعمیرات

نرم‌ افزار نگهداری و تعمیرات می‌توانند فرآیندهای تعمیراتی را بهبود بخشیده و به مدیران کمک کنند تا تعمیرات را بهتر برنامه‌ریزی و پیگیری کنند. این نرم‌افزارها اطلاعات دقیقی از وضعیت تجهیزات فراهم می‌کنند. این نرم افزارها ابزارهای بسیار مهمی هستند که به تعمیرکاران و کاربران در انجام تعمیرات، نگهداری و بهبود عملکرد سیستم‌ها کمک می‌کنند.

برای مشاهده امکانات کامل نرم افزار نگهداری و تعمیرات نت‌بین ، می توانید دموی کاملی از نرم افزار را مشاهده نمایید.

درخواست دمو

پیشنهاد ما به شما استفاده از نرم افزار نگهداری و تعمیرات نت‌بین است که توسط شرکت مهندسی نرم افزار سازان سپاهان طراحی و تولید شده است. با صرف تنها چند دقیقه می توانید ویژگی ها و امکانات این نرم افزار را بررسی نمایید.

مشاهده ویژگی های نرم افزار نگهداری و تعمیرات نت‌بین

چارت محاسبه شاخص های تعمیراتی — نمودار شاخص تعمیرپذیری تعمیرات، به صورت شماتیک روند محاسبه را به شما نمایش می دهد.

شاخص تعمیرپذیری یکی از نکات حیاتی در انتخاب و خرید ماشین‌آلات و همچنین تعمیرات آن‌هاست. موارد مختلفی می‌توانند شاخص تعمیرپذیری را در میان محصولات مشابه تفکیک کنند، به‌عنوان مثال، از لحاظ طراحی و اتصال قطعات، دو ماشین مشابه ممکن است اختلافاتی داشته باشند. به عنوان مثال، یکی از ماشین‌ها ممکن است دارای بیشترین قطعات مکانیکی باشد درحالی‌که دیگری دارای بیشترین قطعات الکترونیکی باشد.

بنابراین، در هنگام تعمیرات و از کار افتادگی‌ها، ممکن است ماشین دوم سریع‌تر تعمیر شود و به خط تولید بازگردانده شود. از این رو، می‌توان گفت دارای ویژگی “تعمیرپذیری” بیشتری است. حتی در مورد موتورهای الکتریکی با مشخصات مشابه که توسط کارخانه‌های مختلف طراحی شده‌اند، ممکن است از نظر طراحی و ساخت تفاوت‌هایی داشته باشند. به عنوان مثال، در مورد سیم‌پیچی استاتور هر دو موتور، زمان تعمیرات ممکن است متفاوت باشد و یکی از آن‌ها به نوعی دارای خاصیت “تعمیرپذیری” بیشتری نسبت به دیگری باشد.

شاخص تعمیرپذیری به‌عنوان مکمل شاخص قابلیت اطمینان

شاخص تعمیرپذیری به‌عنوان مکمل شاخص قابلیت اطمینان ماشین عمل می‌کند و این دو می‌توانند به عنوان نشانگر وضعیت ماشین در بازه‌های زمانی مختلف باشند. این موضوع می‌تواند به بهینه‌سازی تصمیمات مربوط به برنامه‌ریزی تولید و همچنین نگهداری و تعمیرات کمک کند. همچنین، شاخص تعمیرپذیری ماشین متوسط زمان صرف شده برای تعمیر مجموعه ماشین را نشان می‌دهد که به آن “MTTR” نیز گفته می‌شود. کاربرد این شاخص در شناسایی ماشین‌ها و مجموعه‌هایی با پیچیدگی تعمیر بالا و نیز شناسایی مدت زمان انتظار جهت انجام تعمیرات است.

متوسط زمان لازم برای تعمیرات اضطراری به این شکل قابل محاسبه است:

در یک سیستم ساده که در n نوبت گذشته خرابی اضطراری داشته است و زمان تعمیر هر نوبت را با ti نمایش می‌دهیم، میانگین زمان تعمیر برای هر بار خرابی به صورت متوسط به این شکل محاسبه می‌شود:

$Te=Eti/n$

اگر متوسط زمان تعمیر برای هر جزء یا عنصر به صورت Te مشخص شده باشد و هر یک از اجزاء احتمال خرابی داشته باشند، میانگین زمان تعمیر سیستم که هر کدام از اجزاء آن احتمال خرابی دارند به صورت زیر محاسبه می‌شود:

$MTTR=Te=E Li . Ti / E Li$

در اینجا:

$T_{i}$ متوسط زمان لازم برای تعمیر عنصر یا جزء i می‌باشد.
$L_{i}$ فرکانس خرابی عنصر i (تعداد خرابی عنصر i) در بازه زمانی مورد نظر را نشان می‌دهد.

مثال : جدول خرابی یک سیستم متشکل از دو زیر سیستم مکانیکی و الکتریکی درزیر نشان داده شده است :

مطلوبست متوسط زمان لازم برای تعمیر سیستم مذکور؟

نوع خرابی	زمان هر خرابی برحسب دقیقه
الکتریکی	35	55	17	18	15	30	20	10	15	25
مکانیکی	115	75

الکتریکی Te = E Ti / n = ( 25+15+10+20+30+15+18+17+55+35 )/10 = 24 خرابی اول

مکانیکی Te = E Ti / n = ( 115+75 )/2 = 90 خرابی دوم

سیستم Te = E Li . Ti / E Li = ( ( 2*90) + ( 10*24) ) / (10+2) = 35 خرابی سیستم

درنتیجه برای هربار تعمیر این ماشین بطور متوسط 35 دقیقه زمان لازم است.

متوسط زمان لازم برای اعمال تعمیرات پیشگیرانه :

متوسط زمان مورد نیاز برای اعمال تعمیرات پیشگیرانه در کارخانه‌ها با سیستم‌های نت برنامه‌ریزی شده، بر اساس دوره‌های تعمیرات پیشگیرانه مختلف محاسبه می‌شود. این دوره‌ها ممکن است بر اساس زمان‌های تعیین شده (مانند هفتگی، ماهانه، شش‌ماهه و غیره) یا بر پایه ساعات کارکرد دستگاه‌ها (مانند 75 ساعت، 300 ساعت و غیره) انجام شود. فرض کنید:

$Tp=EFi.Pi/EFi$

که در آن:

$Tp$ متوسط زمان لازم برای اعمال تعمیرات پیشگیرانه بر روی یک سیستم مرکب است.
$F_{i}$ فرکانس اعمال تعمیرات پیشگیرانه نوع i را نشان می‌دهد.
$P_{i}$ متوسط زمان لازم برای اعمال تعمیرات پیشگیرانه نوع i است.

مثال : دریک دستگاه تولید کنسرو ، سه نوع تعمیرات پیشگیرانه با زمانهای متوسط داده شده بصورت جدول زیر اعمال می شود . متوسط زمان لازم برای هر بار تعمیر پیشگیرانه روی این سیستم چند دقیقه است ؟

نوع تعمیرات (i )	فرکانس تعمیرات ( Fi )	متوسط زمان هر بار تعمیر پیشگیرانه ( Pi )
هفتگی	52 بار در سال	40 دقیقه
ماهیانه	12 بار در سال	130 دقیقه
سه ماهه	4 بار در سال	320 دقیقه

Tp=((52*40)+(12*130)+(4*320))/(52+12+4)= 72.4

بنابراین متوسط زمان لازم برای تعمیرات پیشگیرانه این دستگاه 72.4 دقیقه است.

متوسط زمان لازم برای اعمال تعمیرات پیشگیرانه :

میانگین زمان مورد نیاز برای هر تعمیر (پیشگیرانه یا اضطراری) با استفاده از فرمول محاسباتی زیر محاسبه می‌شود:

$T = ( ( L * Te ) + ( F * Tp) ) / L + F$

که در آن:

$T$ متوسط زمان مورد نیاز برای هر تعمیر (پیشگیرانه یا اضطراری) است.
$F$ تعداد دفعات اعمال تعمیرات پیشگیرانه در واحد زمان.
$L$ متوسط تعداد دفعات خرابی اضطراری در واحد زمان.

برای مثال، فرض کنید بر روی یک سیستم در یک سال جمعاً 68 بار تعمیرات پیشگیرانه انجام شده و متوسط زمان لازم برای هر تعمیر 25 دقیقه بوده باشد. همچنین، 12 بار دچار خرابی اضطراری شده و متوسط زمان لازم برای رفع خرابی‌های اضطراری 100 دقیقه است.

Tp = 25 , F = 68 , Te = 100 , L = 12

T=((12*100)+(68 * 25 ) ) / (68 + 12 ) = 21.2

یعنی بطور متوسط برای هربارتعمیر این سیستم 21.2 دقیقه زمان صرف می شود.

منبع : وبلاگ آریاکیان

نتیجه‌گیری

شاخص تعمیرپذیری در نگهداری و تعمیرات، به توانایی و سادگی تعمیر و بازسازی یک محصول یا سیستم اشاره دارد. نرم‌افزارهای نگهداری و تعمیرات نقش مهمی در بهبود کارایی و عملکرد سیستم‌ها و تجهیزات دارند.

شاخص تعمیرپذیری تعمیرات به توانایی یک محصول، دستگاه یا سیستم اشاره دارد که پس از استفاده یا بروز خطا قابلیت تعمیر و بازسازی داشته باشد. این شاخص نشان می‌دهد که چقدر یک محصول قابلیت تعمیر ساده و موثر را دارد. وقتی یک محصول یا دستگاه دارای شاخص تعمیرپذیری مناسب باشد، تعمیر آن به صرفه‌تر، سریع‌تر و با کمترین هزینه انجام می‌شود.

استفاده از نرم افزار نگهداری و تعمیرات نت‌بین برای محاسبه شاخص تعمیرپذیری تعمیرات

همان‌طور که در مقاله اشاره شد، شاخص تعمیرپذیری تعمیرات به عوامل مختلفی نظیر دسترسی آسان به قطعات یدکی، داشتن دستورالعمل‌های تعمیر و بازسازی و همچنین سادگی فرآیندهای تعمیرات بستگی دارد. همچنین، استفاده از قطعات استاندارد و قابل تعویض نیز تأثیر زیادی در افزایش تعمیرپذیری دارد.

وقتی که یک محصول از نظر تعمیرپذیری به خوبی طراحی شده باشد، تعمیرات آن بهبود می‌یابد و کاربران به راحتی می‌توانند از آن استفاده کنند. حال درمی یابیم که چگونه نرم افزار نگهداری و تعمیرات و انتخاب صحیح نرم‌افزارهای مدیریت نگهداری و تعمیرات جهت ثبت اطلاعات تعمیر، و دریافت خروجی های مناسب برای برآورد شاخص تعمیرپذیری هر تجهیزف به کاهش زمان توقفات و همیطور کاهش هزینه های تعمیرات کمک می کند.

استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت نگهداری و تعمیرات به شما این امکان را می‌دهد که ساختار درختی تجهیزات و خطوط تولید را به همراه مشخصات فنی آن‌ها در سیستم ثبت و استراتژی‌های تعمیراتی پیش‌گیرانه مبتنی بر وضعیت را به خوبی مدیریت کنید. علاوه بر این، می‌توانید ابزارها و قطعات مصرفی و یدکی را به دقت ردیابی کرده و با استفاده از گردش کارهای متنوع، کارها را در زمان مناسب به افراد ارجاع دهید و مدیریت کاغذکاری را کاهش دهید.